سرطان رحم چیست؟ - مجله سرگرمی

مختصری از آناتومی رحم

خبرنگاران | سرویس سلامت - رحم عضوی عضلانی، تو خالی و گلابی شکل است که در پایین شکم بین مثانه و راست روده قرار گرفته است. دیواره های رحم از دو لایه بافتی [لایه داخلی (آندومتر) و لایه خارجی(میومتر)] تشکیل شده است. از دو گوشه بالایی رحم دو لوله ظریف، قابل انعطاف و نرم به نام لوله های رحمی (لوله های فالوپ) به طرف دیواره جانبی لگن کشیده شده که انتهای آن بصورت شیپور در محوطه شکم آزاد است. وظیفه این لوله ها هدایت تخمک آزاد شده از تخمدان و همچنین تخم بارور شده به طرف رحم است. در سنین باروری لایه داخلی رحم که به آن آندومتر نیز گفته می گردد، هر ماه رشد می نماید و جدارش ضخیم می گردد تا برای بارداری آماده گردد. در این فرایند اگر زن باردار نگردد، بافت ضخیم شده همراه با خون از راه مهبل به بیرون می ریزد که به آن عادت ماهانه یا قاعدگی گفته می گردد.

سرطان رحم چیست؟

سرطان رحم یکی از قابل درمان ترین سرطان ها است (به شرطی که در مراحل اولیه تشخیص و درمان گردد.) با این حال اطلاع رسانی کمی در زمینه این سرطان و یا عود مجدد آن اجرا شده است و پیش آگاهی در این زمینه ضعیف است.

تومورهایی که در رحم بوجود می آیند به دو نوع خوش خیم یا بد خیم تقسیم بندی می شوند.

تومورهای خوش خیم: مهمترین تومور خوش خیم فیبروم رحم است. در واقع فیبروم ها شایع ترین تومور خوش خیم رحم هستند. (به توده های غیر سرطانی و خوش خیم که در ناحیه رحم رشد می کنند فیبروم اطلاق می گردد.) این تومورها معمولا در حدود 40 سالگی پیدا می شوند . یک خانم ممکن است در آن واحد به چند فیبروم مبتلا باشد. در بیشتر موارد فیبروم ها علائمی ندارند و نیاز به درمان هم ندارند ولی باید توسط پزشک کنترل شوند. فیبروم ها می توانند بر حسب اندازه و محل تومورها علائمی داشته باشند. این علائم عبارتند از:

• خونریزی نامنظم
• ترشح
• تکرر ادرار

زمانی که فیبروم ها سبب خونریزی شدید شده و با فشار روی اعضای مجاور ایجاد درد کنند، درمان جراحی و یا طبی صورت می گیرد. وقتی زنان به سن یائسگی می رسند، فیبروم ها کوچک شده و در پاره ای موارد خود بخود از بین می فرایند.

تومورهای بدخیم: تومورهای بدخیم را می توان مترادف با سرطان دانست. این تومورها بافت ها و اعضاء مجاور را مورد حمله قرار داده و از طریق جریان خون و لنف (لنف مایعی بی رنگ و متمایل به زرد است که در رگ های لنفاوی جریان دارد.) به تمام نقاط بدن منتشر می شوند . امکان متاستاز سرطان رحم به استخوان ها، ریه ها و کبد وجود دارد. (متاستاز به معنی انتقال سلول های سرطانی به مناطق دور از تومور اولیه است.) سرطان رحم ممکن است به علت تغییرات در سلول های اندومتر در طول چند سال قبل یا بعد از یائسگی بروز کند.

نکته: سرطان رحم را نباید با سرطان دهانه رحم که یک نوع سرطان کاملا متفاوت است، یکی دانست.

علائم سرطان رحم

این سرطان معمولا بعد از یائسگی بروز می نماید و خونریزی غیرعادی بخصوص بعد از یائسگی، از شایع ترین علائم سرطان رحم است که ممکن است کم یا زیاد باشد. خونریزی های دوران یائسگی را نباید ساده انگاشت. علائم زیر ممکن است با شروع سرطان رحم همراه باشند:

• خونریزی و ترشح غیرعادی بخصوص بعد از یائسگی و یا خونریزی زیاد هنگام عادت ماهانه (اگر بیمار هنوز به سن یائسگی نرسیده باشد، این سرطان ممکن است باعث نامنظم و یا سنگین تر شدن دوره های قاعدگی گردد)
• اشکال و یا درد در هنگام ادرار کردن
• مقاربت دردناک یا همان دیسپارونیا
• درد در ناحیه لگن

علائم مذکور ممکن است مربوط به سرطان رحم و یا سایر شرایط غیرعادی باشد و برای تشخیص اینکه آیا بروز این علائم به دلیل بروز سرطان است یا نه، باید به پزشک مراجعه نمائید تا معاینات و آزمایش های زیر صورت پذیرد:

• معاینات بالینی و آزمایشگاهی دستگاه های ادراری، تناسلی و گوارشی: در معاینه داخلی اگر تومور و یا تغییراتی وجود داشته باشد، این تغییرات مشاهده می شوند. برای انجام این روش از یک میله باریک مجهز به دوربین های ویژه که از دهانه رحم به داخل رحم هدایت می گردد، به منظور مشاهده داخل رحم (هیستروسکوپی) استفاده می گردد.
• نمونه برداری از لایه داخلی بافت رحم و بررسی آن زیر میکروسکوپ
• انجام آزمایش پاپ اسمیر (تمام زنان بعد از ازدواج باید آزمایش پاپ اسمیر را انجام دهند.)
• معاینه لگن: معاینه لگن برای بررسی واژن، رحم، مثانه و رکتوم انجام می گردد. پزشک این اندام ها را به دنبال هرگونه تغییری در شکل و اندازه شان لمس می کند. پزشک برای دیدن قسمت بالای دهانه رحم و واژن وسیله ای به نام اسپکلوم Speculum را وارد واژن می کند.

علت سرطان رحم

علت سرطان رحم معین نیست و پزشکان به ندرت می توانند توضیح دهند چرا یک زن سرطان می گیرد و دیگری نمی گیرد. اما آنچه مسلم است این است که سرطان رحم به علت یک آسیب و یا صدمه ایجاد نمی گردد و مسری نیست. ولی عواملی وجود دارند که می توانند خطرساز بوده خطر ابتلا را افزایش دهند:

عوامل خطرساز

• سن: همانگونه که گفته شد سرطان رحم معمولا پس از یائسگی بروز می نماید؛ بنابراین این بیماری در زنان 50 سال به بالا بیشتر شایع است و خطر ابتلا با افزایش سن بیشتر می گردد.
• مصرف استروژن: خانم هایی که معمولا بعد از یائسگی برای جلوگیری از پوکی استخوان و کم کردن خطرات بیماری های قلبی به مصرف طولانی مدت و مقدار زیاد استروژن روی می آورند، شانس ابتلا به سرطان رحم در آن ها بیشتر است. در واقع خانم هایی که از استروژن بدون پروژسترون استفاده می کنند بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
• مصرف تاموکسفین: خطر ابتلا به بیماری در زنانی که داروی تاموکسیفن را برای پیشگیری یا درمان سرطان پستان مصرف می کنند افزایش می یابد. پزشکان زنانی را که تاموکسیفن مصرف می کنند برای کشف نشانه های سرطان رحم بازبینی می کنند. اگر مجبور به استفاده از تاموکسفین شدید در مورد پیشنه خود و خانواده خود با پزشک مشورت کنید. لازم به ذکر است مزایای تاموکسیفن برای درمان سرطان پستان مهم تر از خطر امکان بروز سرطان های دیگر است.
• چاقی: خطر ابتلا به سرطان رحم در زنان چاق دو برابر زنان با وزن معمولی است.
• دیابت و فشار خون بالا
• ابتلا به سرطان های روده بزرگ و پستان: در زنانی که به سرطان روده بزرگ یا سرطان سینه مبتلا هستند، خطر بروز سرطان رحم بیشتر است.
• رنگ پوست: خطر ابتلا در نژاد سفید بیشتر از نژاد سیاه است.
• مواردی همچون نازائی، نامنظم بودن عادت ماهانه و یائسگی دیررس نیز می توانند خطرساز باشند.

درمان سرطان رحم

انتخاب روش درمانی به اندازه تومور، شرایط هورمونی بیمار، سن، شرایط عمومی و بخصوص درجه بندی سرطان رحم بستگی دارد. درمان سرطان رحم اغلب به روش جراحی صورت می گیرد و در مواردی هم از اشعه درمانی استفاده می گردد. تعداد کمی از بیماران نیز با شیمی درمانی و هورمون درمانی معالجه می شوند.

جراحی رحم: در این عمل جراحی معمولاً رحم، لوله های رحم و تخمدان ها بیرون آورده می شوند که به آن هیسترکتومی نیز گویند. از عوارض بعد از این عمل می توان به احساس درد و خستگی عمومی اشاره کرد. در خانم هایی که تخمدان های آن ها همزمان با رحم برداشته می گردد، فوری یائسه می گردند و علائمی مانند گُر گرفتگی بروز می نماید. قابل ذکر است که بعد از جراحی تمایلات جنسی معمولا دستخوش تغییر نمی گردد و در صورت تغییر، مشاوره و حمایت روحی بیمار برای خروج از این شرایط کارساز است.

پرتو درمانی: پرتو درمانی مانند جراحی در واقع درمان محل ضایعه است و فقط سلول های سرطانی را در محل ضایعه از بین می برد. این روش ممکن است همراه با جراحی باشد و یا قبل و بعد از جراحی مورد استفاده قرار گیرد. عوارض این روش درمانی به مقدار اشعه و محل ضایعه بستگی دارد. بیماران هنگام درمان و بخصوص در هفته های آخر خسته هستند. استراحت در این شرایط لازم است ولی پزشکان توصیه می کنند تا جایی که امکان دارد بیماران فعالیت معمول خود را دنبال کنند.

پرتو درمانی به دو روش انجام می گیرد:

• پرتودرمانی خارجی: در پرتودرمانی خارجی، از دستگاه بزرگی در خارج از بدن برای تاباندن پرتو به محل تحت درمان استفاده می کنند. زنان معمولاً به صورت سرپایی در درمانگاه یا بیمارستان، 5 روز در هفته و برای چند هفته متوالی، پرتودرمانی خارجی می شوند. این برنامه به محافظت از سلول ها و بافت های سالم با پخش و تقسیم شدن دوز کلی پرتودرمانی کمک می کند. هیچ گونه مواد رادیواکتیوی را در این نوع پرتودرمانی در بدن کار نمی گذارند.
• پرتودرمانی داخلی: در پرتودرمانی داخلی محفظه ای کوچک از مواد رادیواکتیو را از طریق واژن به مدت چندین هفته در رحم کار می گذارند. برای محافظت دیگران از پرتودهی رادیواکتیو، کسی نمی تواند بیمار را در زمانی که این مواد در بدنش است ملاقات کند و افراد فقط برای مدت کوتاهی می توانند او را ببینند. بعد از خارج کردن ایمپلنت، هیچ اثری از مواد رادیواکتیو در بدنش نخواهد داشت.

هومورن درمانی: در این روش درمانی، درمان سرطان رحم با هورمون پروژسترون صورت می گیرد و در واقع یک درمان عمومی است که بصورت خوراکی ویا تزریقی مورد استفاده است. سازوکار این روش درمانی به این صورت است که مواد موجود در هورمون ها نمی گذارند سلول های سرطانی به هورمون هایی که برای رشد به آن نیاز دارند، دسترسی داشته باشند یا از آنها استفاده کنند. زنانی که تحت درمان با پروژسترون هستند ممکن است زود خسته شوند و تغییراتی در وزن و اشتهای آنها پیدا گردد.

شیمی درمانی: شیمی درمانی در واقع استفاده از داروها است که این داروها خوراکی یا تزریقی هستند. این روش همانند هورمون درمانی یک درمان عمومی است و زمانی که سرطان منتشر شده است، بکار می رود. عوارض شیمی درمانی در هر مورد متفاوت است و به مقدار درمان و نوع دارو بستگی دارد. در این روش درمانی بیماران بیشتر در معرض ابتلا به عفونت قرار می گیرند، به آسانی خونریزی پیدا می کنند، بدنشان کوفته و انرژی و توان آنها کم می گردد و ممکن است دچار ریزش مو، تهوع، استفراغ، کمی اشتهایی و زخم های دهانی شوند. این علائم به تدریج بعد از دوره درمان از بین می فرایند.

گروه ساختمانی آبان: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت را از ما بخواهید.